• Pekin yönetiminin yeni Hong Kong yasası Big Tech dünyasını huzursuz etti. Dijital Çin Seddi, ülke polisine şirket verilerine ulaşma ve bölgede interneti sansürleme izni veriyor. Karara uymayan yöneticilerin tutuklanmasının da önü açıldı. Dilerseniz küresel teknoloji şirketlerinin yasa karşısındaki pozisyonlarına kısaca göz <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmMGFhMmFjNGM2YzBiMDAwN2QwM2NkNCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cuZnQuY29tJTI1MkZjb250ZW50JTI1MkY5YzA2ZTlkZi0wY2EyLTQ4NWItOGFmZS05OGU1MWY1MjkzNzM="">atabilirsiniz</a>.&nbsp;👍: Yıllık raporuna göre Facebook, Çin merkezli reklam verenlerden "hatırı sayılır" bir gelir elde ediyor. Büyük Çin bölgesi, ABD’yi dışarıda bırakırsak teknoloji devinin ilk beş gelir kapısından biri. Siyasi koşullar gereği işlerin çoğu Hong Kong üzerinden yürüyor.🐦: 2015’te Hong Kong’da bir ofis açan Twitter, bir yıl sonra operasyonlarını Singapur’a <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmMGFhMmFjNGM2YzBiMDAwN2QwM2NkNCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cudGhlZHJ1bS5jb20lMjUyRm5ld3MlMjUyRjIwMTYlMjUyRjEwJTI1MkYzMSUyNTJGdHdpdHRlci1kZW5pZXMtY2xvc2luZy1ncmVhdGVyLWNoaW5hLW9mZmljZS13aWxsLXN0cmVhbWxpbmUtYXNpYS1wYWNpZmljLW9wZXJhdGlvbnM="">kaydırmıştı</a>. Platformun Linkedln sayfasında söz konusu Hong Kong ofisi hâlen varlığını koruyor. Dolayısıyla şirketin bölgedeki durumu belirsiz.&nbsp;🍎: Hong Kong, Tayvan ve Makao'yu da kapsayan Büyük Çin bölgesi, Apple'ın gelirlerinin neredeyse %15'ini oluşturuyor. Şirket, geçtiğimiz yıl kârlarının %17'sini Çin pazarından elde etmişti. Bölgede Huawei ve Xiaomi gibi domestik rakipler güçlense de iPhone birinci çeyrekte akıllı telefon pazarının %8,5'ine denk geldi ve rüşdünü ispatladı. &nbsp;<ul><li>Şimdi ne olacak? Google, Amazon ve Microsoft'un Hong Kong'da veri merkezleri bulunurken Twitter ve Facebook'un yerel veri merkezleri bulunmuyor. Şirketler, kolluk kuvvetlerinden gelebilecek bilgi paylaşımı isteklerine de şimdilik cevapsız kalacaklarını açıkladı. Yalnız, ABD merkezli rakiplerine kıyasla Çin anakarasında en yüksek hacimde iş yapan Apple, durumu "değerlendirdiğini" açıkladı. &nbsp;</li><li>Detay: Pazarlama ajansı We Are Social'ın verilerine göre; LinkedIn, Twitter ve Facebook'un Hong Kong'daki kullanıcı sayıları küresel rakamlarının %0,3'ünü bile <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmMGFhMmFjNGM2YzBiMDAwN2QwM2NkNCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3ZWFyZXNvY2lhbC5jb20lMjUyRmdsb2JhbC1kaWdpdGFsLXJlcG9ydC0yMDE5"">oluşturmuyor</a>. Big Tech şirketlerinden herhangi biri bölgede merkez ofis bulundurmuyor.</li></ul>

Pareto

Sekiz yıl önce yazılım mühendisi Zhang Yiming, yapay zekâ teknolojileri kullanan RSS (Rich Site Summary) uygulaması Toutiao ile ByteDance grubuna hayat vermişti. Kısa sürede 75 milyar dolarlık değerleme ile dünyanın en değerli özel şirketi olmayı <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmMGFkMTE1NGM2YzBiMDAwN2QwNTMzNiZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cuYnVzaW5lc3NpbnNpZGVyLmNvbSUyNTJGdGlrdG9rLWFwcC1vbmxpbmUtd2Vic2l0ZS12aWRlby1zaGFyaW5nLTIwMTktNyUyNTIzemhhbmctYW5kLWJ5dGVkYW5jZXMtZmlyc3QtcHJvZHVjdC13YXMtYS1uZXdzLWFnZ3JlZ2F0b3ItYXBwLWNhbGxlZC10b3V0aWFvLXpoYW5nLXdhbnRlZC10by1jcmVhdGUtYS1uZXdzLXBsYXRmb3JtLXdob3NlLXJlc3VsdHMtd2VyZS1wb3dlcmVkLWJ5LWFydGlmaWNpYWwtaW50ZWxsaWdlbmNlLXNlcGFyYXRlLWZyb20tY2hpbmFzLXNlYXJjaC1lbmdpbmUtYmFpZHUtNQ=="">başardılar</a>. Tabii Çin merkezli şirketi şampiyonlar ligine çıkartan aksiyon, 2017'de Musical.ly satın alması aracılığıyla TikTok'un dünyaya gelmesiydi. Sevin veya sevmeyin; Morning Consult'ın raporuna göre geçtiğimiz yıl platform, gençler arasında Facebook'tan daha <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmMGFkMTE1NGM2YzBiMDAwN2QwNTMzNiZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZtb3JuaW5nY29uc3VsdC5jb20lMjUyRmZvcm0lMjUyRmluZmx1ZW5jZXItcmVwb3J0LWVuZ2FnaW5nLWdlbi16LWFuZC1taWxsZW5uaWFscy1kb3dubG9hZCUyNTJG"">popülerdi</a>. Fakat konumuz ABD-Çin ilişkileri olduğunda diğer ülkenin pazarında iş yapan popüler bir teknoloji şirketi olmak, isteyeceğiniz son şey olabilir...&nbsp;<ul><li>ABD hükümetinin TikTok'u yasaklama arzusundan "Bu üzerinde çalıştığımız bir şey, evet" diye söz ediyor Başkan Donald Trump. Trump'ın asıl motivasyonu pandemi sebebi ile Çin'e ceza kesmek - bunu kendisi de söylüyor... Başkandan bir gün önce konuşan ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo da yasak için yeşil ışıkları yaktı. Fakat, bakanın açıklaması daha ziyade uygulama verilerinin Çin Komünist Partisi'ne aktarılması ile <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmMGFkMTE1NGM2YzBiMDAwN2QwNTMzNiZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cuYmxvb21iZXJnLmNvbSUyNTJGbmV3cyUyNTJGYXJ0aWNsZXMlMjUyRjIwMjAtMDctMDclMjUyRnRpa3Rvay10b3V0cy11LXMtdGllcy1hZnRlci1wb21wZW8tdGhyZWF0ZW5zLXRvLWJhbi1zb2NpYWwtYXBwJTI1M0Z1dG1fY2FtcGFpZ24lMjUzRGxpa2VzaG9wbWUlMjUyNmFtcCUyNTNCdXRtX21lZGl1bSUyNTNEaW5zdGFncmFtJTI1MjZhbXAlMjUzQnV0bV9zb3VyY2UlMjUzRGRhc2glMjUyNTIwaHVkc29uJTI1MjZhbXAlMjUzQnV0bV9jb250ZW50JTI1M0R3d3cuaW5zdGFncmFtLmNvbSUyNTJGcCUyNTJGQ0NaRjctZHA1MmIlMjUyRiUyNTI2YW1wJTI1M0JzcmVmJTI1M0Q0VEFINzlOYQ=="">ilgiliydi</a>. &nbsp;</li><li>Neden önemli? Mevcut durumu uluslararası ilişkilerde "mütekabiliyet" olarak adlandırıyoruz. Facebook'tan Google'a ABD merkezli servisler, Çin'de iş yapma fırsatı yakalayamıyor. Ülkenin müdahaleci yasaları ve sansür politikaları, bu platformlara anakarada nefes aldırmıyor. İki ülke arasında kriz tırmanırsa Vaşington da Çin merkezli uygulamalar için benzer bir politika izleyebilir. Tabii serbest piyasa ilkelerine sırt çevirmek şartıyla... &nbsp;</li><li>Yasa: Çin'in yeni Hong Kong yasası ile "iki sistem bir devlet" felsefesi romantik bir hikâye oldu. Bölgede faaliyet gösteren şirketlerin otoriteler ile bilgi paylaşımı yapmak zorunda kaldığı bir düzene geçiş yapılıyor. Kısaca mevcut yasalar karşısında şirketlerin boynu kıldan ince. ABD merkezli teknoloji şirketlerinin boykot furyasına katılan TikTok da o zaman bizde Hong Kong'da yokuz mesajını verdi. Aslında bu zahmetsiz bir mesajdı. Zira, TikTok hâlihazırda Çin sınırları içinde faaliyet göstermiyor. Çatı şirket ByteDance'in ülke pazarındaki oyuncusu, Douyin ismi ile anılıyor. Hâl böyle olunca 7 milyon nüfuslu, yüz ölçümü İstanbul'un beşte birine karşılık gelen Hong Kong ile bağları kesmek Vaşington tarafından pek bir marifet sayılmıyor. &nbsp;</li><li>Arka plan: Bu ay Hindistan hükümetinin ulusal güvenliğini gerekçe göstererek aralarında TikTok'un da bulunduğu 59 Çin menşeli uygulamayı yasaklaması, Vaşington için de örnek teşkil etti. Hindistan tarafı da Bakan Pompeo gibi kullanıcı bilgilerinin başkalarıyla paylaşıldığını düşünüyordu. Ülkeye 1 milyar dolar yatırım yapacağını açıklayan TikTok'un hayalleri de bu hamle ile şimdilik suya düşmüş <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmMGFkMTE1NGM2YzBiMDAwN2QwNTMzNiZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZhcG9zLnRvJTI1MkZzJTI1MkY1ZjAyMDg5NTIwMjZkOTAwMDdlMmZmNWY="">görünüyor</a>.</li></ul>

Hong Kong yasası ile ilgili hikayeler